سیستم های اعلام حریق و به صورت کامل تر، سیستم های کشف و اعلام حریق، به مجموعه ای از تجهیزات خطاب می شود که به منظور شناسایی حریق و همچنین هشدار سمعی و بصری حریق استفاده می گردد. در این مقاله بصورت جامع و اختصاصی به معرفی سیستم اعلام حریق کانونشنال یا متعارف می پردازیم.
نکته: این سیستم ها میتوانند در هرجایی که ریسک حریق وجود دارد، استفاده شوند.
اما سوال اینجاست که چرا باید از سیستم های کشف و اعلام حریق استفاده کنیم؟ در پاسخ به این سوال می بایست موارد زیر را بعنوان عوامل ایجاد نیاز به سیستم های کشف و اعلام حریق نام برد:
بنابراین آیتم های بالا، اهمیت سیستم اعلام حریق در پروژه ها را نشان داده و میتوان متوجه شد که از لحاظ ایمنی، سیستم اعلام حریق، مادر تمام سیستم های ایمنی است.
به طور کلی سیستم های اعلام حریق اتوماتیک به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
نکته: معمولا انتخاب هر کدام از این سیستم ها، بستگی به نوع و شرایط پروژه و الزامات استانداردی و محلی دارد.
سیستم اعلام حریق کانونشنال یا متعارف (Conventional):
این نوع سیستم ها جهت حفاظت از حریق در پروژه های کوچک استفاده می شوند. سیم کشی در سیستم های اعلام حریق کانونشنال یا متعارف به صورت خطی یا شعاعی است. تجهیزات کشف حریق در مدارهایی جداگانه با نام زون (Zone) قرار میگیرند و تجهیزات اعلام حریق (هشداردهنده ها) در مداراتی مجزا نصب می شوند. در این نوع از سیستم های اعلام حریق، جهت سیم کشی هر زون کشف حریق، فقط از دو سیم استفاده می شود و همانطور که از طرح زیر مشخص است، مسیر سیم کشی در این سیستم ها، از کنترل پنل شروع شده و با گذر از تجهیزات در آخرین قطعه ی مسیر پایان می یابد.در انتهای هر مسیر از یک المان انتهای خط (مقاومت اهمی،دیود یا خازن) جهت برگشت جریان از یک قطب به قطب دیگر استفاده میشود. این المان انتهای خط را معمولا در نقشه ها با EOL نمایش می دهند.نوع این المان انتهای خط توسط سازنده مشخص میشود.
تمام تجهیزات در سیستم های کانونشنال باید از نوع متعارف باشند. در سیستم های کشف و اعلام حریق متعارف، هر ناحیه یا زون، یک مسیر تجهیزات کشف حریق را در برمی گیرد و به طور معمول برای یک ساختمان چند طبقه، هر طبقه یک زون کشف حریق است. مطابق با تصویر زیر:
مطابق با استاندارد BS5839-pt1 Section 2 Clause 13.2 مساحت یک زون نباید از ۲۰۰۰ متر مربع تجاوز کند. از طرفی مسافتی که یک شخص در یک زون باید طی کند تا به محل کشف حریق برسد، نباید از ۶۰ متر بیشتر شود.
اگر مساحت کل ساختمان (در یک طبقه) کمتر از ۳۰۰ متر مربع باشد، یک زون ممکن است بیش از یک واحد را پوشش دهد. اما اگر مساحت کل ساختمان (در یک طبقه) بیشتر از ۳۰۰ متر مربع باشد، هر زون باید به یک واحد محدود شود.
طبق استاندارد BS5839-pt1 Section 2 Clause 12.2.2 حداکثر ۵ قطعه (دیتکتور و یا شستی) از طبقه پایین تری یا بالاتری میتواند جز آن زون قرار بگیرد.
مطابق با استاندارد En54-pt2 Clause 12.5.2 بر روی یک زون کشف حریق، اگر اتصال کوتاه یا مدار باز صورت گیرد،نباید بیش از ۳۲ قطعه (دیتکتور و یا شستی) از مدار خارج شود.به همین منظور تمامی سازندگان سیستمهای اعلام حریق این مورد را در دیتاهای راه اندازی و فنی کنترل پنل های خود ذکر میکنند که ظرفیت هر زون حداکثر ۳۲ قطعه است.
سیستم های اعلام حریق کانونشنال (متعارف) به دو نوعِ زونال (آژیر مستقل) و یا آژیر جنرال تقسیم میشود.
در نوع آژیر مستقل به ازای هر زون کشف حریق، یک مدار آژیر اعلام حریق وجود دارد.
مطابق با استاندارد BS5839-pt1 Section 2 Clause 19 در پروژه هایی همچون مجتمع های مسکونی و یا تفریحی بزرگ، مراکز خرید، پایانه های حمل و نقل و…، اعلام حریق باید به صورت تخلیه مرحله ای و از نوع آژیر مستقل باشد. در همچنین پروژه هایی به دلیل ظرفیت کم راه پله ها حتما باید تخلیه به صورت مرحله ای (Phased evacuation) صورت گیرد. بررسی آمار حریق نشان می دهد که در سوانح آتش سوزی پروژه های بزرگ، افرادی جان خود را در راه پله ها و زیر پای افراد وحشت زده از دست داده و یا مصدوم شده اند.
در سیستم های نوع آژیر عمومی (General) در زمان قرار گرفتن هر زون در وضعیت حریق، تمامی آژیرها در تمامی طبقات و نواحی فعال خواهند شد.این نوع روش اعلام حریق جهت پروژه های کوچکتر مورد استفاده قرار می گیرد.
مطابق با استاندارد BS5839-pt1 Section 2 Clause 16.2.1 هر کنترل پنل اعلام حریق باید شامل حداقل دو خط خروجی آژیر اعلام حریق باشد که در صورت وجود خطا روی یک خط، دومین خط، اعلام حریق را انجام دهد.
از مزایای سیستم های اعلام حریق کانونشنال یا متعارف می توان موارد زیر را نام برد:
اکنون به معرفی مهمترین تجهیزات مورد استفاده در سیستم های اعلام حریق کانونشنال یا متعارف می پردازیم:
جهت آشنایی با معيار طراحی، انتخاب و نصب ادوات سيستم های کشف و اعلام حريق، به مقاله مرتبط با این موضوع مراجعه نمائید.
در مقاله بعدی به معرفی و شرح دسته دوم سیستم های کشف و اعلام حریق اتوماتیک، به نام سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر (Addressable) می پردازیم.
تهیه و تدوین: واحد مهندسی فروش Fireindex
تلفن : (۴ خط) ۳۶۶۴۵۲۶۰-۰۳۱
تلفاکس : ۳۶۶۵۰۱۴۶-۰۳۱
ایمیل :
۰۳۱-۳۶۶۴۵۲۶۰
۰۳۱-۳۶۶۵۰۱۴۶
03136650146
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت فایرایندکس میباشد.